Yahudilikte, sivillerin öldürülmesi genellikle kabul edilemez ve ahlaki olarak yanlış kabul edilir. Yahudi dini öğretileri, masum insanların yaşamını korumayı önemser.
Tora, “Lo Tirtzach” (Öldürmeyeceksin) emrini içerir (Çıkış 20:13). Bu emir, masum insanların yaşamlarının korunmasını vurgular. Ayrıca, Talmud ve diğer dini metinler de masum insanların yaşamını kollamanın önemini vurgular.
Ancak, savaş zamanında Yahudilik, kendini savunma amacıyla savaşma hakkını tanır. Bu tür durumlarda, hedef, düşman askeri güçleridir ve sivillerin zarar görmemesi için dikkatli olunmalıdır. Sivillerin öldürülmesi, yalnızca son çare olarak kabul edilir ve sivil kayıplarını en aza indirmek için çaba gösterilir.
Bununla birlikte, Yahudi hukukunda, sivillerin öldürülmesi genellikle birçok etik ve yasal zorlukla karşılaşır. Bu tür durumlar, genellikle etik dini otoriteler tarafından ayrıntılı bir şekilde değerlendirilir ve çoğu zaman bir rabbin fetvasına (dinî karar) ihtiyaç duyulabilir.
Sonuç olarak, Yahudilikte sivillerin öldürülmesi genellikle ahlaki olarak kabul edilemez ve en son çare olarak kabul edilir. Ancak savaş zamanında kendini savunma hakları olduğunda, düşman askeri güçlerine karşı kullanılabilir. Bu tür durumlar, dikkatli bir şekilde ele alınmalı ve sivil kayıplarını en aza indirmek için çaba gösterilmelidir.
Yahudilikte neler yasak?
Yahudi dininde, Halakha adı verilen dini yasalar, Yahudilerin günlük yaşamlarını düzenler. Halakha, yazılı ve sözlü kaynaklardan türetilmiş bir dizi kural ve yasa içerir. İşte Yahudilikte bazı temel yasaklar:
- Şabbat Kural ve Yasakları:
- Şabbat, cuma günü gün batımından cumartesi günü gün batımına kadar süren dini bir dinlenme günüdür. Şabbat boyunca çalışma, ticaret yapma, ateş yakma gibi birçok faaliyet yasaktır.
- Dinî Gıda Yasaları (Kashrut):
- Kashrut, kosher veya helâl/haram kavramlarına benzer. Bazı yiyecek ve içeceklerin belirli koşullara uygun olması gereklidir. Örneğin, domuz eti ve kabuklu deniz ürünleri gibi bazı yiyecekler yasaktır.
- Yahudi Takvimi ve Bayramlar:
- Yahudi takvimi üzerindeki belirli günlerde çalışma, ticaret ve bazı aktiviteler yasaktır. Örneğin, Yom Kippur (Kefaret Günü) gibi bazı günlerde oruç tutmak zorunludur.
- İslam Dinine Göre Evlenme Yasakları:
- Yahudi bir kadının bir Müslüman ile evlenmesi veya Yahudi bir erkeğin Müslüman bir kadınla evlenmesi, dini olarak yasaklanmıştır.
- Niddah:
- Adet döneminde olan bir kadının eşi ile cinsel ilişkiyi yasaklar.
- Yalan Söylemek ve Dolandırıcılık:
- Yalan söylemek, dolandırıcılık yapmak ve hile yapmak, dini olarak yanlış kabul edilir.
- İnsan Hayatının Kutsallığı:
- Cinayet işlemek dini olarak büyük bir günah olarak kabul edilir.
- İncitici Dil ve Lashon Hara:
- Başkalarına zarar vermek amacıyla incitici veya dedikodu yapmak dini olarak yasaklanmıştır.
Bu yasaklar Yahudi Halakhasına (dini yasalara) dayanır ve farklı yorumlara ve uygulamalara tabi olabilir. Ayrıca, her Yahudi topluluğunda ve mezhebinde bazı farklılıklar olabilir. Bu nedenle, Yahudi inançları ve uygulamaları hakkında daha fazla bilgi almak için bir rabbi veya dini otoriteye danışmak faydalı olacaktır.
