Geçimini maaş veya ücretle sağlayanlara zekât verilebilir mi?
Geçimini maaş veya ücretle sağlayanlara zekât verilebilir mi?
Geçimini maaş veya ücretle sağlayanlara zekât verilebilir mi?
İslam’ın öğretilerine göre, zekât ve fitre kimlere verilip verilemeyeceği konusu, bireylerin meslek gruplarına bakılmaksızın belirlenmiştir. Bu nedenle, asgari temel ihtiyaçlarını karşılamada güçlük çeken veya bu ihtiyaçları giderdikten sonra elinde 80,18 gram altın veya bu değerde bir mal bulunmayan bireylere zekât verilebilir. Bu kişilerin memur, işçi, esnaf veya işsiz olmalarının bir önemi yoktur.
Ancak bazı âlimler, bu kadar mala sahip olmasa dahi, kendi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin temel ihtiyaçlarını karşılayacak durumda olanlara zekât verilemeyeceği görüşünde bulunmaktadır (Râfiî, el-Azîz, 7/377). Bu bağlamda, zekât verirken daha fazla ihtiyaç içinde olan bireylere öncelik verilmesi, daha uygun bir yaklaşım olarak kabul edilir.
Zekât kimlere verilmez?
Hanefîler’e göre aşağıda sayılanlara zekât ve fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük anne ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine ,
d) Müslüman olmayanlara,
e) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
f) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, 2/223-228).
Kira gelirleri zekâta tâbi midir?
Bir yıllık borçları ve temel ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra elinde 80.18 gr. altın veya bu değerde mal ya da parası bulunan bireyler, dini açıdan zengin kabul edilir. Kira gelirleri de dahil olmak üzere zekata tabi olan mal ve gelirler, temel ihtiyaçlar ve borçlar düşüldükten sonra nisap miktarına (80.18 gr. altın veya değeri) ulaşıyorsa ve üzerinden bir yıl geçmişse, bu durumdaki bireylerin gelirlerinin yüzde kırkta biri (%2,5) oranında zekatını vermesi gerekmektedir (Merğinânî, el-Hidâye, 2/165, 190-191).
Altın ticareti yapan bir kimse zekâtını nasıl verir?
Altın ticareti yapan bir kişi, zekâtını belirli koşullar altında vermelidir. İslam hukukuna göre altın veya diğer değerli metallerin ticaretini yapan ve belirli nisap miktarını (80.18 gr altın veya bu miktarın değeri) aşan bir kişi, bu varlıklarının zekatını ödemelidir. İşte altın ticareti yapan bir kişinin zekatını verme süreci:
- Nisap Hesaplaması: Altın ticareti yapan kişi, sahip olduğu altın miktarını hesaplamalı ve nisap miktarını (80.18 gr altın veya bu miktarın değeri) aşıp aşmadığını kontrol etmelidir.
- Temel İhtiyaçlar ve Borçlar Düşülür: Kişi, zekatını hesaplarken öncelikle temel ihtiyaçlarını ve borçlarını düşmelidir. Yani günlük yaşam masrafları, borçlar gibi zorunlu ödemeler önce çıkarılır.
- Zekat Oranı Hesaplanır: Temel ihtiyaçlar ve borçlar düşüldükten sonra, nisap miktarını aşan varlık miktarının yüzde kırkta biri (2.5%) hesaplanır. Bu oran, ödenecek zekat miktarını belirler.
- Zekat Ödemesi: Hesaplanan zekat miktarı, altın ticaretini yapan kişi tarafından ödenir. Zekat, genellikle İslam topluluklarında fakirlere, yoksullara, ihtiyaç sahiplerine, ayrıca İslamî amaçlar için kullanılmak üzere dağıtılır.
- Dağıtım ve Dağıtım Yeri: Zekat, doğrudan ihtiyaç sahiplerine veya güvendiğiniz kuruluşlar aracılığıyla dağıtılabilir. İslam hukukuna göre, zekat verenin doğrudan ihtiyaç sahiplerine vermesi tercih edilir. Ancak bazı durumlarda güvenilir yardım kuruluşları da zekatın dağıtımını yapabilir.
Özetle, altın ticareti yapan bir kişi, belirli nisap miktarını aşan varlıklarının zekatını vermelidir. Bu ödemeyi yaparken temel ihtiyaçları ve borçları düşerek zekat oranını hesaplamalı ve ödeme yapmalıdır. Zekat verilirken yerel dini otoritelerin veya güvenilir yardım kuruluşlarının rehberliği de önemlidir.
